در پست قبل گذشت:

زندگی عاقلانه و حیاتِ شایسته ی انسانی در گرو اجابت دعوتی است که از جانب خدا و

رسول او صلی الله علیه و آله وسلم (و جانشینان بر حق ایشان) می باشد. بنابراین رابطه

ولوی برقرار کردن با امام معصوم علیه السلام ضروریِ حیات عاقلانه هر فردی است.

به تعبیر قرآن کریم فاقد آن، مرده و کمتر از انعام است.

و اما این پست:

مسلماً منظور از شناخت امام، دانستن نام پدر و مادر بزرگوار حضرت و روز و ماه و سال ولادت

با سعادت ایشان نیست. چرا که چنین اطلاعاتی گرچه لازم است ولی راه گشای رسیدن به

حیات عاقلانه و سعادت بشری نیست، پس شناختی دیگر مدّ نظر ائمه ی اطهار علیهم السلام

می باشد. شناختی که ثمره آن هدایت باشد.

مسئله معرفت امام همواره در طول تاریخ متعبدین و مسلمانان امری ضروری و مهم بوده است،

چه بسا تعدادی از اصحاب و پیروان ائمه علیهم السلام که از شناخت واقعی ولیّ خدا محروم

بودند، در برهه های مهم تاریخ بواسطه عدم معرفت امام، بهره شان، زی و مرگ جاهلانه بوده.

از آن قبیل است، فرقه های اسماعیلیه، زیدیه و... که به جهت عدم شناخت از راه امام

معصوم منحرف شدند. تفکری در تاریخ و تورقی در اوراق زندگانی ائمه علیهم السلام و

فرمایشات حضرات معصومین، نشان می دهد این شناخت در دوران غیبتِ ولی خدا مسلماً

امری مشکل تر خواهد بود و برای گمراهی در این عصر از جانب دشمنان جلوه های فراوانی

مهیاست. از این رو در کلام گهربار و نجات بخش ائمه علیهم السلام به مداومت بر دعای ذیل

در عصر غیبت بسیار سفارش شده است، چرا که راه شناخت را مو به مو به ما می آموزد.

«اللَّهُمَّ عَرِفنِی نَفسَک فَإنَّکَ إن لَم تُعَرِّفنِی نَفسَک لَم أعرِف نَبِیَّک

اللَّهُمَّ عَرِّفنِی رَسُولَک فَإنَّکَ إن لَم تُعَرِّفنِی رَسُولَک لَم أعرِف حُجَّتَک

اللَّهُمَ عَرِّفنِی حُجَّتَک فَإنَّکَ إن لَم تُعَرِّفنِی حُجَّتَک ظَلَلتُ عَن دِینِی.»[1]

به واقع این شناخت، چه شناختی است که رسیدن به آن مترتب بر شناخت رسول اکرم

(صلی الله علیه وآله و سلم) و شناخت پیامبر اکرم مترتب بر شناخت خداوند جلّ و أعلی است؟

تا انسان ذات مقدس یگانه ای را که هستی بیکران و علم بی پایان و قدرت مطلق و حکمت

سرمد است، نشناسد و با صفات جمال و جلال الهی آشنا نشود، و نداند چنین ذات مقدسی

همواره با اوست و از خودش به او نزدیکتر است و هر چه برای او خلق نموده برای هدایت و

سعادت بشر است، نمی تواند بفهمد و درک کند که فرستاده چنین ذاتی چه خصوصیاتی دارد.

مسلم است تا درک صحیح و درستی از پیامبر خدا حاصل نشود نمی توان شناخت دقیق و

مناسبی از ولیّ و جانشین پیامبر خدا پیدا کرد.

حاصل این شناخت ناقص، به خطا افتادن در تشخیص جانشین پیامبر است. مبنای سقیفه

بنی ساعده وانتخاب جانشین به این طریق، نتیجه شوم این نقص و عدم معرفت است.

با چنین نگاهی پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم در حد یک زعیم و والی فرض شده اند،

در حالیکه حضرت شخصیتی هستند که واسطه فیض الهی می باشند.

بِکُم فَتَحَ الله وَ بِکُم یَختِم... رحمة للعالمین و بهانه آفرینش هستند.

قرآن کریم اینگونه در مورد حضرت می فرماید:

*مَا یَنطِقُ عَنِ الهَوَی*إن هُو إلاَّ وَحیٌ یُوحَی*[2] و...

اکنون با کسب شناخت حضرت حق جلّ و أعلی و وجود مقدس حضرت خاتم

صلی الله علیه و آله و سلم می توان به شناخت صحیحی از جانشین ایشان رسید. 

کلیدی که امیر المؤمنین علیه السلام در اختیار حق طلبان قرار می دهند، چنین است:

"أعرفوا الله بالله و الرسول بالرسالة و أولی الأمر بالمعروف و العدل و الإحسان"[3]

خداوند را با الوهیتش بشناسید و رسول را با رسالتش و اولی الامر را با عمل به معروف

و حفظ و اجرای عدالت و عمل بر اساس احسان بشناسید.

بنابراین شناخت صحیح امام با معرفت به امامت و ویژگی های ایشان حاصل می شود.

به گونه ای که هر چه در سیره و سنت امام دقت و تأمل نماییم چیزی خارج از جمال و

جلال الهی نخواهیم یافت. ذوات مقدس ائمه علیهم السلام متجلّی صفات خداوند و

نمونه انسان کامل و مخلَص هستند.
...
الهی لک الحمد. دوستان عزیز حال که تا حدودی ضرورت وجود امام را دریافتیم بر آنیم

تا بر معرفتمان بیافزاییم... دیدیم چه چیز بهتر از معارفی که از خود امامان علیهم السلام

برجا مانده است...همان ها که تجلی صفات خداوند در بین ما هستند.

إنشالله در ادامه با درج نکاتی از دعای شیرین و دوست داشتنی عهد درخدمتتان هستم.

بعون الله الملک الأعلی                                              بنت العبرة

 1. کافی ج 1، ص 337